O KOSTCE BRUKOWEJ, vel BRUKU, POLBRUKU, LIBETCE etc.
Betonowa kostka brukowa to prefabrykat z betonu wibroprasowanego. Zgodnie z intuicją - świeża mieszanka betonowa zostaje poddana wibracjom i prasowaniu w maszynie, którą nazywa się nie inaczej jak wibroprasa. (Oczywiście uszczypliwi mogą się doczepić szczegółów, bo przecież sąsiad zza płotu produkuje w garażu betonową kostkę brukową w foremkach plastikowych).
Obecnie w Polsce Kostkę brukową produkuje się głównie w technologii dwuwarstwowej. Wyrób składa się z warstwy spodniej - konstrukcyjnej, odpowiadającej za wszystkie ważniejsze parametry techniczne, oprócz oczywiście wyglądu zewnętrznego kostki, jaką widzimy na co dzień. Za wygląd odpowiada druga z warstw - wierzchnia - fakturowa o grubości kilku milimetrów. Są dwie warstwy, więc czym one się różnią, jeżeli obie przecież wykonane są z betonu? Otóż warstwa fakturowa tak naprawdę wykonana jest z zaprawy cementowej a nie z betonu. W jej składzie nie znajdziemy kruszywa (oczywiście pomijając wyroby "szlachetne") a jedynie piasek cement wodę i ewentualnie barwnik. Oczywiście to są założenia teorii, a to jak jest, zależy od producenta. Warstwa fakturowa nazywana jest również warstwą ścieralną i nie chodzi tu bynajmniej o to, że warstwa ta zetrze się po roku, bo pamiętajmy, że okres eksploatacji prawidłowo wyprodukowanej wibroprasowanej betonowej kostki brukowej przewidziany jest na około 40-50 lat.
Nie chcąc pisać poradnika dla chętnych podjęcia się produkcji kostki na własne podwórko nie ma co rozwodzić się więcej nad tematem i przejść do sedna sprawy - JAKĄ KOSTKĘ WYBRAĆ. Otóż TANIĄ DOBRĄ i ŁADNĄ - Co przez to rozumieć? Ładna - to jak każdy wie rzecz gustu, ale proponowałbym nie zostawiać "Paniom Domu" wolnej ręki w wyborze koloru czy też faktury naszej kostki. Bo po roku to Pan Domu usłyszy "zrób coś z tą kostką!!!" Warto zatem wcześniej dobrze się zastanowić. Zwrócić uwagę na to, aby nie układać kostki zbyt jasnej (np. żółtej wyprodukowanej z białego cementu) na podjeździe lub w miejscu gdzie planujemy główny ruch po naszej posesji. Z pewnością kostka ta po roku eksploatacji będzie wyglądała jak pięcioletnia. Złożą się na to guma starta z opon samochodowych i z naszego obuwia, błoto i inne zanieczyszczenia, które sami naniesiemy na kostkę. Po drugie faktura - jeżeli wybierzemy kostkę "ryflowaną" oczywiste jest, iż szybciej zabrudzą się wierzchołki takiej faktury niż zagłębienia, a wówczas kostka wyglądać będzie na "poplamioną" z ciemniejszymi wierzchołkami i jaśniejszymi zagłębieniami faktury. Kostka taka efektowniej wyglądać będzie wbudowana w opaskę wokół domu lub w miejscach mało użytkowanych. Co do wzoru pozostaje pełna dowolność. Dobrą - każdy producent przecież produkuje "dobrą" kostkę "zgodnie z przedmiotowymi normami obowiązującymi w Unii Europejskiej" Ponadto na producencie leży obowiązek prowadzenia Zakładowej Kontroli Produkcji!!! Pomimo tego faktu warto jednak zasięgnąć informacji, czy producent posiada własne przyzakładowe laboratorium, czy korzysta z zewnętrznego, z którego wyniki dotyczące jakości kostki otrzymuje, gdy kostka jest już u nas na podwórku. Należy mieć także świadomość o tym, że do dziś nie ma wyznaczonego organu, który mógłby sprawdzić czy producent postępuje zgodnie z wytycznymi Zakładowej Kontroli Produkcji czy nie. A przecież ciągła kontrola jakości procesu produkcji i jakości produktu, prowadzona przez producenta świadczy głównie o świadomym dbaniu o markę jego własnego przedsiębiorstwa. Tanią - dużego wyboru w tej kwestii nie mamy. Chociaż czy aby na pewno? Płacimy za metr kwadratowy kostki, a dokładniej za uformowaną masę betonu, więc kupmy go mniej - jeśli to możliwe. Mowa tu o grubości kostki. Najpopularniejsze grubości kostki to 6 i 8 cm, ale bywa przecież jeszcze 4cm tzw. czwórka i zawsze jest tańsza niż te grubsze. Gdzie można ją układać? Czy będzie się nadawać? Czy nie będzie zbyt słaba i czy nie popęka? Otóż kostka ta nadaje się wszędzie tam gdzie planujemy ruch pieszy i możemy być pewni, że jeśli była prawidłowo wyprodukowana, nic się z nią nie stanie pod naszymi nogami. A nawet pod kołami niewielkich samochodów. Oczywiście jest pewne "ale" brukarz, który będzie układać nam kostkę musi solidnie podejść do stabilizacji i przygotowania podłoża pod naszą kostką. Pamiętajmy beton jest bardzo wytrzymały na ściskanie, ale przez swą twardość zarazem kruchy i nieodporny na siły zginające. Jeżeli położymy kostkę na równym podłożu możemy ją śmiało obciążyć, bez obaw o jej pęknięcie. Jeżeli natomiast na tak samo przygotowane podłoże, na środku umieścimy kamień i wówczas położymy na nim kostkę - siła potrzebna do rozłupania (pęknięcia kostki) będzie dużo mniejsza. Pamiętajmy GRUNT to PODŁOŻE. Powyższym nie zachęcam oczywiście do układania kostki brukowej o grubości 4 cm na całej posesji. Kostka 6cm z pewnością bezpieczniej zniesie obciążenie naszych samochodów osobowych i do takich obciążeń jest właśnie przewidziana. Problemy ?.......... Podczas zakupu zwróćmy uwagę, aby nasza kostka pochodziła z jednej partii produkcyjnej (była wyprodukowana jednego dnia) - oczywiście dotyczy to kostki w danym kolorze. Pomimo stosowania rygorów jakościowych przez producenta kostki, odcienie mogą się różnić i na to wpływ mają zazwyczaj warunki atmosferyczne a nie błędy podczas produkcji.
Ten aspekt nie podlega reklamacji, więc jeśli zdarzy się, że już zauważymy różnice w odcieniach kostki na dwóch różnych paletach poprośmy brukarza o mieszanie kostki w trakcie układania tak, aby układał kostkę naprzemiennie z kilku palet jednocześnie. Wówczas różnice w perspektywie całego odcinka będą mniej widoczne.
Do najczęstszych problemów, jakie możemy mieć z naszą kostką należą wykwity. Jest to osad, który jednakże nie podlega reklamacji, gdyż jest naturalnym efektem związanym z dojrzewaniem betonu. Wykwity pojawiające się na kostce to zazwyczaj efekt reakcji CO2 z atmosfery z Ca(OH)2 - produktu reakcji hydratacji krzemianów wapniowych (cementu). Na proces powstawania wykwitów wpływa zbyt wiele czynników, aby w kilku słowach wyjaśnić zagadnienie. Jedyne, co mogę polecić to zlecenie usunięcia wykwitów i zaimpregnowanie kostki. Zapobiegnie to ewentualnemu powstawaniu kolejnych tzw. wtórnych wykwitów i zabezpieczy kostkę na kilka lat przed wnikaniem uciążliwego do usunięcia brudu. Sprawi, że aktualny kolor kostki nie zszarzeje i zachowa się przez wiele lat. Co więcej impregnacja ograniczy również porost mchu i alg w zacienionych i bardziej wilgotnych zakątkach naszej posesji.
I na koniec - pamiętajmy, że betonowa kostka brukowa to nie płytka ceramiczna i pewne różnice w wyglądzie dwóch kostek są rzeczą naturalną (przebijający kamyk, bardziej szorstka powierzchnia itp.) - nie są przecież malowane metodą sitodruku jak wspomniane płytki ceramiczne. Zapraszamy do odwiedzenia Galerii Zdjęć z naszych realizacji. Znajdą tam Państwo również zdjęcia czyszczonej i odświeżanej kostki brukowej, czyszczonych i impregnowanych dachów etc. Jeżeli oprócz elewacji chcą Państwo odświeżyć Kostkę Brukową lub doczyścić Dach zapraszamy do skorzystania z kompleksowej usługi z RABATEM!!!
PRZYDATNE POJĘCIA ZWIĄZANE Z KOSTKĄ BRUKOWĄ
Wibroprasowana Kostka Brukowa - prefabrykowany element betonowy, produkowany metodą wibroprasowania masy betonowej, stosowany jako element nawierzchni drogowych, chodników, etc.
Podbudowa - warstwa nośna pod kostką (grube kruszywo, tłuczeń) ~ 20-50 cm
Zagęszczenie gruntu - usunięcie wolnych przestrzeni z podbudowy (ubijanie gruntu)
Podsypka - warstwa wyrównująca bezpośrednio pod kostką (piasek, ew. cement) ~ 3-10 cm
Niwelacja - równanie gruntu
Spoinowanie - uzupełnienie piaskiem szczelin pomiędzy ułożonymi kostkami
Wykwity - osady trudno-rozpuszczalnych soli, tworzące się na powierzchni kostki zazwyczaj w wyniku podciągania kapilarnego.
Podstawowe kształty betonowej kostki brukowej -
Behaton
Holland
Nostalit
Uniston
Unidecor
Z samą kostką brukową związane są najczęściej jeszcze inne elementy nawierzchni dróg i chodników -
Obrzeże betonowe
Palisada
Krawężnik
Płyta ażurowa typu MEBA
